W dzisiejszym wpisie na stronie internetowej naszego Stowarzyszenia chcę przywołać historię urodzonej w Opolu Lubelskim Kaliksty Teano z.d. Rzewuskiej.
Księżna Kaliksta urodziła się w Opolu Lubelskim w roku 1810, gdzie spędziła sporą część swojego życia. Zmarła nagle w wieku 32 lat w Castel Gandolfo pod Rzymem w 1842r. Jej ojcem był hrabia Wacław Seweryn Rzewuski, a matką hrabina Aleksandra Franciszka Lubomirska. Jej babcią była Rozalia Lubomirska, właścicielka dóbr opolskich, zgilotynowana podczas Rewolucji Francuskiej.
Kaliksta ze swoim mężem, a był nim książe Michał Anioł Caetani Teano miała dwoje dzieci. Należał on do starożytnej arystokratycznej rodziny Caetani, która dała dwóch papieży (Gelase II i Bonifacy VIII).
Syn Honoriusz (1842-1917) XIV książe Sermonety, IV książe Teano, był prawnikiem, Ministrem Spraw Zagranicznych Królestwa Włoch, był również burmistrzem Rzymu. Był również prezesem Włoskiego Towarzystwa Geograficznego. W latach I Wojny Światowej stanął na czele rzymskiego Komitetu Polskiego (Pro Polonia).
Ich córka Hersylia (1840-1879) została archeolożką i pierwszą kobietą studiującą na Accademia Nazionale dei Lincei, członkiem wielu towarzystw naukowych włoskich i zagranicznych oraz doktorem honoris causa Uniwersytetu w Halle.
Kaliksta, jako dziesięciolatka napisała powieść o „państwie szczurów”, wymyślając jego konstytucję, prawa, religię i literaturę. Miała niezwykłą pamięć, potrafiła podobno powtórzyć całą kolumnę tekstu po przeczytaniu go tylko jeden raz. Języki obce przyswajała sobie niemal mimochodem, bez systematycznej nauki; oprócz polskiego znała biegle francuski, angielski, niemiecki, rosyjski, włoski i łacinę. Posiadała szeroką wiedzę w zakresie filozofii, historii, geografii, interesowała się chemią (podczas odwiedzin u wuja Aleksandra Chodkiewicza, chemika amatora, próbowała nawet przeprowadzać doświadczenia w tej dziedzinie), komponowała, rysowała, pisała utwory literackie.
Grała na fortepianie i komponowała. Biegle władała siedmioma językami. Wśród jej kompozycji zachowało się „Credo ” na cztery głosy.
Wydała: „Opis Koloseum w Rzymie” (1841), „Polidor”, oraz powieści „Przeszkody”, czy też tłumaczenie na język francuski dwutomowej powieści H.Rzewuskiego pt. „Łaska i przeznaczenie”. Zostawiła również po sobie
napisaną po włosku rozprawę z dziedziny muzykologii.
źródła:
1. Gente: Lubomirska, natione: Europaea. O Rozalii z Lubomirskich Rzewuskiej (1788-1865)
2. Biuletyn Polonia Włoska numer 1-2 / 2013
3. Wikipedia – https://pl.wikipedia.org/wiki/Kaliksta_Teano
4. Andrzej Koźmian, „Wspomnienie o Kalikście z Rzewuskich księżnie Teano”.
5. https://pl.frwiki.wiki/wiki/Michelangelo_Caetani
6. https://lech-land.com/osoby.php?lang=pl&show_oso=16179
7. A. Petrucci, Caetani Ersilia, http://www.treccani.it/enciclopedia/ersilia-caetani_%28Dizionario_Biografico%29/; L. Nicotra, Ersilia Caetani Lovatelli http://www.brown.edu/Research/Breaking_Ground/bios/Lovatelli_Ersilia.pdf
8. https://repozytorium.kul.pl/server/api/core/bitstreams/d590cae3-9e32-4338-9897-ac63221444b4/content
Autor wpisu: Paweł Januszek
